Brak wpisów
Niestety, nie znaleziono żadnych wpisów. Dostosuj kryteria wyszukiwania i spróbuj ponownie.
Google Map niezaładowana
Niestety, nie można załadować Google Maps API.
Szczęście jest jak motyl: kiedy usiłujesz je złapać, zawsze wymyka ci się z rąk. Ale jeśli cichutko usiądziesz, to może samo do ciebie przyleci.
Nathaniel Hawthorne
Motyle to rząd zawierający blisko 150 tysięcy gatunków. W Polsce żyje ich ponad 3000, ale „tylko” 163 gatunki motyli dziennych, pozostałe to motyle nocne – ćmy. W Puszczy Niepołomickiej żyje blisko 380 gatunków motyli, z czego siedliska trzech z nich – modraszka teleius, modraszka nausithos, czerwończyka nieparka – objęte są ochroną w ramach obszarów Natura 2000.
Łączy je charakterystyczna łuskowata budowa skrzydeł, stąd druga nazwa łuskoskrzydłe (Lepidoptera – z stgr. λεπίς lepis, dopełniacz λεπίδος lepidos – „łuska” i πτερόν pteron – „skrzydło”).
Podziały wewnątrz tych owadów są umowne, nawet podział na motyle dzienne i nocne nie do końca się sprawdza, bowiem wiele ciem jest aktywnych nocą, występują też gatunki motyli funkcjonujących po zmierzchu.
Motyle to druga, po chrząszczach, pod względem liczebności grupa owadów.
Budowa motyla
Ciało motyli zbudowane jest z trzech części: głowy, tułowia i odwłoka. Na głowie znajduje się para oczu złożonych z mniejszych oczek, tak zwanych ommatidiów, para czułków oraz ssący aparat gębowy. Dzięki specyficznej budowie oka, motyle widzą świat jako mozaikę złożoną z drobnych obrazów.
Aparat gębowy motyla to ssawka – długa rurka, która, gdy nie jest używana, zwija się i ukrywa pod spodem głowy. Dzięki niej motyle mogą żywić się nektarem kwiatowym, niektóre piją też wodę. Niezwykle rzadko u tych owadów występują resztki gryzących narządów gębowych. Zachowały je gatunki odżywiające się głównie pyłkiem kwiatowym.
Niezwykle istotne dla tych owadów są także czułki, bowiem to w nich znajdują się narządy słuchu i równowagi. Na całej powierzchni czułków znajdują się u motyli receptory zapachu.
Na tułowiu motyli znajdują się dwie pary skrzydeł. To one są najbardziej charakterystyczną i najczęściej podziwianą częścią ciała tych owadów. Dwuwarstwowa błona rozpięta na żyłkach znajdujących się pomiędzy jej warstwami pokryta jest nierównymi łuskami o różnych kształtach i kolorach. Niektóre motyle posiadają także łuski zapachowe.
Skrzydła owadów różnią się nie tylko kolorem i kształtem łusek, ale też i samych skrzydeł, które zależą od wielkości motylego ciała oraz od odległości, jakie dany gatunek pokonuje. Motyle odbywające dalekie loty mają skrzydła długie, wąskie i ostro zakończone. Te, które muszą dokonywać szybkich zwrotów i uników, mają szerokie i wyraźnie zaokrąglone skrzydła.
Mała masa w stosunku do wielkości skrzydeł pozwala na zmniejszenie częstotliwości uderzeń skrzydłami podczas lotu – motyle dzienne, jak paź królowej, wykonują 300 uderzeń na minutę. Ćmy w związku z masywniejszą budową muszą wykonać tych uderzeń znacznie więcej. Najwięcej takich uderzeń wykonuje fruczak gołąbek (5000 uderzeń na minutę).
Najszybsze motyle mogą osiągać prędkość do 55 kilometrów na godzinę.
Motyle w Puszczy Niepołomickiej
W Puszczy Niepołomickiej żyje 379 gatunków motyli (Strzałka K., Wojtusiak J., Motyle Puszczy Niepołomickiej (w: Studia Ośrodka Dokumentacji Fizjologicznej, t. II), z czego siedliska trzech z nich modraszka teleius, modraszka nausithos, czerwończyka nieparka objęte są ochroną w ramach obszarów Natura 2000.
Chcielibyśmy, aby i w samych Niepołomicach pojawiało się jak najwięcej pięknych motyli, dlatego na Niepołomickich Błoniach przygotowaliśmy tak lubianą przez owady łąkę kwietną, a także posadziliśmy wiele kwiatów i ustawiliśmy hotele dla owadów.